Narodowy i wojewódzkie fundusze od ponad 20 lat służą środowisku.

Artykuł sponsorowany
Dzięki wsparciu funduszy powstało 10 tysięcy oczyszczalni ścieków...
Dzięki wsparciu funduszy powstało 10 tysięcy oczyszczalni ścieków...
Działający od 1993 roku system finansowania ochrony środowiska obejmuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz 16 funduszy wojewódzkich, które realizują programy ochrony środowiska na szczeblu regionu. Narodowy i wojewódzkie fundusze ochrony środowiska działają na podstawie ustawy z 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U z 2008r. Nr 25 poz. 150 ze zm.) i realizują cele wynikające z Polityki Ekologicznej Państwa. Podstawowym zadaniem Funduszy jest finansowanie działalności w zakresie ochrony środowiska i gospodarki wodnej wymienionych w ustawie oraz współfinansowanie projektów inwestycyjnych, kosztów operacyjnych i działań realizowanych z udziałem środków unijnych.

Wsparcie dla gmin
Efektywne funkcjonowanie systemu jest możliwe dzięki potencjałowi finansowemu i organizacyjnemu wojewódzkich funduszy. Zapewniają one zarówno wsparcie finansowe w postaci pomocy zwrotnej i bezzwrotnej, jak również wsparcie merytoryczne. Wypracowane zasady gospodarki finansowej Funduszy, a także wysokie kompetencje ich zespołów pracowniczych i wieloletnie doświadczenie w realizacji przedsięwzięć środowiskowych mają duże znaczenie dla gmin, gdzie wsparcie eksperckie jest szczególnie cenne, ponieważ pozwala realizować racjonalne i technicznie wykonalne przedsięwzięcia.

Wyspecjalizowana kadra pracownicza Funduszy, posiadająca szeroką znajomość środowiskowych aspektów rozwoju kraju, a także zdolność do realizacji krajowych i regionalnych polityk oraz programów środowiskowych, wspiera samorządy przy ich wdrażaniu, kierując się interesem publicznym i środowiskowym, a nie wyłącznie opłacalnością przedsięwzięć.

Zadania służące ludziom
Jest to niezwykle istotne dla gmin i powiatów, ponieważ zadania inwestycyjne, które realizują samorządy, to zadania służące ludziom. Przedsięwzięcia z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, ochrony wód, gospodarki odpadami komunalnymi, ograniczenia hałasu i niskiej emisji, ograniczenia wodo- i energochłonności oraz ochrony przyrody, realizowane na szczeblu lokalnym i regionalnym - wymagają wsparcia i zasługują na nie.
Fundusze znakomicie wpisały się w rolę wspierającego "zielone inwestycje".

Przez ponad 20 lat istnienia 16 wojewódzkich funduszy dofinansowano ponad 114 tys. zadań związanych m.in. z ochroną wód, gospodarką wodną, ochroną powietrza, ochroną ziemi i gospodarką odpadami, czy edukacją ekologiczną . Do 2013 roku, dzięki środkom funduszy:
- wybudowano 60 tys. km kanalizacji, co pozwoliłoby opasać kulę ziemską półtora raza,
- zbudowano bądź zmodernizowano ponad 10 tys. oczyszczalni ścieków,
- przebudowano także blisko 19 tys. km koryt rzek i wałów.
W sumie fundusze przekazały w tym okresie Beneficjentom niemal 30 mld zł na realizację zadań proekologicznych.

Zanieczyszczający płaci
Dochodami funduszy ochrony środowiska są:
- wpływy z opłat i kar wnoszone przez przedsiębiorstwa za korzystanie ze środowiska oraz
- zwroty rat pożyczek udzielanych we wcześniejszych okresach.

W tym miejscu Czytelnikowi należy się dygresja. Otóż specyfika polskiego systemu finansowania ochrony środowiska od początku jego powstania polega na kierunkowym, ściśle określonym wydatkowaniu środków pochodzących z opłat i kar za korzystanie ze środowiska na działania w kierunku rozwoju zrównoważonego. W ten sposób od początku transformacji ustrojowej realizujemy zasadę "zanieczyszczający płaci", a uzyskane dzięki temu środki są dalej transponowane na inwestycje ograniczające emisje do środowiska.

Dbałość o każdą złotówkę
Jak już wspomnieliśmy, drugim źródłem dochodów funduszy są zwroty rat pożyczek udzielanych we wcześniejszych okresach.

WFOŚiGW udzielają pomocy finansowej w formie pożyczek i dotacji. Te ostatnie są udzielane m.in. w formie dopłat do kredytów bankowych i umorzeń pożyczek.

Istotna w tych działaniach jest dbałość o każdą złotówkę. Należy podkreślić, że każda złotówka jest wydawana na ochronę środowiska co najmniej dwa razy. Dzieje się tak dlatego, że fundusze, które jako osoby prawne mogą udzielać pożyczek, wypracowują zysk z odsetek, pomnażają zarządzane przez siebie pieniądze, które następnie przekazują na kolejne proekologiczne inwestycje.

Programy unijne
Fundusze odgrywają też wielką rolę w absorpcji środków pomocowych z Unii Europejskiej. Całkowita wartość zadań z programów PHARE, SAPARD, ISPA, ZPORR i Funduszu Spójności dofinansowanych przez fundusze wyniosła ponad 20,5 mld zł.

Wojewódzkie fundusze i Narodowy Fundusz pełnią funkcje Instytucji Wdrażających dla projektów realizowanych ze środków UE w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013. POIiŚ to najważniejsze obecnie źródło finansowania przedsięwzięć związanych z ochroną środowiska w Polsce.

Od początku wdrażania Programu Infrastruktura i Środowisko podpisano ponad 700 umów o dofinansowanie. W ramach POIiŚ największe dofinansowanie przeznaczono do tej pory na realizację 238 projektów z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, dzięki którym we wszystkich regionach Polski wybudowanych zostanie ponad 12 tys. kilometrów kanalizacji sanitarnej. Na takie cele przeznaczono już prawie 11 mld zł.

Nowa perspektywa
Wkrótce rozpocznie się realizacja finansowania przedsięwzięć w ramach nowej perspektywy unijnej na lata 2014 - 2020. Obecnie Unia większy nacisk kładzie na inwestycje związane z ochroną klimatu i na gospodarkę niskoemisyjną. Wielkim wyzwaniem jest też energetyka i wprowadzanie w niej proekologicznych zamian. Trzeba zwrócić uwagę na to, by przy rozwiązaniach dotyczących odnawianych źródeł energii, uwzględniać interesy lokalnych społeczności.

Jeżeli np. powstaje gdzieś spalarnia biomasy, to dostawcami surowca do niej powinni być okoliczni rolnicy, a nie wielkie firmy sprowadzające z tropików odpady kokosowe. Wynika z tego, że działań związanych z ochroną środowiska nie wolno pozostawić wolnej grze rynkowej, bo wtedy zarobią najsilniejsi gracze, a straci na tym środowisko.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na lodz.naszemiasto.pl Nasze Miasto