Nasze zdrowie w koszyku

Ministerstwo Zdrowia musi do września - w formie specjalnych rozporządzeń - przygotować wykaz świadczeń gwarantowanych, a więc całkowicie bezpłatnych, dostępnych polskim pacjentom w ramach składki zdrowotnej. To efekt podpisania przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego tzw. ustawy koszykowej, która ma pokazać czarno na białym, za jakie operacje lub zabiegi nie musimy płacić, a do których będziemy dopłacać.

Co to oznacza dla pacjentów?

Na razie nic nie zapowiada rewolucji. Minister zdrowia Ewa Kopacz już zapowiedziała, że dotychczasowe bezpłatne świadczenia nadal pozostaną bezpłatne.

Ważne!

Ustawa koszykowa umożliwi jednak uporządkowanie systemu ochro-ny zdrowia w Polsce. Wreszcie będzie wiadomo, ile rocznie wydaje się pieniędzy na leczenie, a ile do swojego leczenia dopłacają sami pacjenci.

Co może minister

Nowe uregulowania dają władzę ministrowi zdrowia, bo to właśnie on będzie głównym rozgrywającym w sprawie koszyka: będzie decydował, czy dane świadczenie wpisać na listę, czy też je skreślić, bądź też zmienić poziom i sposób jego finansowania.

Decyzje ministra będą uzależnione od dwóch ważnych instytucji: Agencji Ocen Technologii Medycznych i powołanej przy prezesie Agencji - Rady Konsultacyjnej.

Ma ona liczyć 12 członków, których powołuje minister zdrowia na 6-letnią kadencję. W skład Rady wchodzić będą rektorzy uczelni medycznych, przedstawiciele Naczelnej Rady Lekarskiej, Naczelnej Rady Aptekarskiej.

Z podpisanej przez prezydenta ustawy wynika, że minister zdrowia będzie mógł listę świadczeń gwarantowanych aktualizować, ale nie określono terminu, w którym ma to następować; wcześniej resort chciał robić to raz w roku, ale nie później niż do 30 czerwca. Oby tylko nie była martwym wykazem, w którym przez lata nic nie będzie się zmieniać.

Z jednej strony to dobra wiadomość dla pacjentów, bo lista świadczeń bezpłatnych może ulec rozszerzeniu, np. o nowe szczepienia, ale też minister zdrowia będzie mógł usunąć daną procedurę z wykazu świadczeń gwarantowanych, albo dokonać zmiany poziomu lub sposobu jej finansowania.

Tu krytycy ustawy widzą groźbę podstępnego wprowadzenia dopłat do niektórych świadczeń. Minister może zmieniać wykaz z własnej inicjatywy bądź na wniosek prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych.

Jednak zapewnienia minister zdrowia wykluczają - przynajmniej na razie - rewolucyjne zmiany na liście, choć zdaniem wielu ekspertów, liczba operacji i świadczeń nieodpłatnych jest zbyt duża, a pacjenci powinni wnosić drobne opłaty choćby za pobyt w szpitalu. Ustawa daje jednak nadzieję pacjentom, którzy nie mogą doprosić się finansowania leczenia swych schorzeń.

Procedury

O wpisanie nowego świadczenia do koszyka mogą wnioskować:

- konsultanci krajowi z dziedziny medycznej odpowiedniej dla danego świadczenia,

- prezes NFZ oraz

- stowarzyszenia i fundacje, których celem statutowym jest ochrona prawa pacjenta.

Ustawa zawiera też ścisłe uregulowania czasowe. Minister zdrowia ma dwa tygodnie na to, by ocenić wnioski pod względem formalnym, a miesiąc, by przekazać go prezesowi Agencji. Od razu też wyznacza termin przygotowania przez prezesa Agencji i odpowiedniej rekomendacji. Oznacza to, że rozpatrywanie wniosków nie będzie trwać latami, lecz najdłużej pół roku.

Uwaga!

W koszyku zdrowotnym nie będzie wykazu leków, bo dla nich zarezerwowana jest oddzielna lista refu-ndacyjna, którą - zgodnie z prawem - trzeba aktualizować 4 razy w roku.

Droga na listę

Aby dane świadczenie medyczne, np. operacja, zabieg, bądź szczepionka, znalazło się liście procedur bezpłatnych, finansowanych w ramach płaconej przez nas składki zdrowotnej, musi przejść odpowiednią drogę kwalifikacyjną. Prześledzimy ten proces biorąc pod uwagę rozszerzenie kalendarza szczepień. Aby jakaś nowa szczepionka stała się bezpłatna trzeba:

1. Pokazać, jaki będzie jej wpływ na zdrowie społeczeństwa, gdy zostanie zastosowana jako szczepienie obowiązkowe, podać wskaźniki zapadalności i śmiertelności na chorobę, przed którą chroni oraz finansowe skutki zachorowań, w tym obciążenia dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

2.Gdy te dane już będą znane, minister zdrowia zwraca się do prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych, by ten przygotował informacje dotyczące poziomu finansowania szczepionki oraz sposobu jej finansowania.

3.Prezes w tej sprawie zasięga opinii konsultantów krajowych z dziedziny medycyny odpowiedniej dla danego schorzenia oraz prezesa NFZ, który musi powiedzieć, czy Fundusz stać na finansowanie świadczenia.

4.Prezes Agencji przedstawia swoje stanowisko w sprawie wprowadzenia nowej szczepionki na listę Radzie Konsultacyjnej, która decyduje o zakwalifikowaniu procedury i wpisaniu jej do koszyka bądź odrzuca wniosek.

5.Na podstawie opinii Rady, prezes Agencji tworzy własną opinię i przekazuje ją ministrowi zdrowia, który podejmuje ostateczną decyzję.

Co za darmo

Na liście świadczeń bezpłatnych znajdzie się kilka tysięcy procedur zgrupowanych w poszczególnych działach medycyny, w tym m.in.

- wszystkie zabiegi ratujące życie, m.in.

- leczenie udarów mózgu,

- zawałów,

- wszystkie przeszczepy (np. nerek, rogówki, wątroby, trzustki, serca, płuc),

- dializy,

- by passy,

- podstawowa opieka medyczna.

Ważne!

Co roku kwota wydatków na leczenie i wszystkie procedury jest coraz wyższa. W ostatnich latach było to:

2006 rok - 39 mld zł

2007 rok - 43, 6 mld zł

2008 rok - 49,1 mld zł

2009 rok - 55,6 mld zł

Podajemy przykładowe świadczenia niegwarantowane, czyli te, za które pacjenci będą musieli zapłacić

Balneologia i medycyna fizykalna

Nie są finansowane zabiegi przyrodolecznicze i rehabilitacyjne w szpitalach, szpitalach uzdrowiskowych, sanatoriach uzdrowiskowych i ambulatoryjnym lecznictwie uzdrowiskowym niezwiązane z chorobą podstawową będącą bezpośrednią przyczyną skierowania na leczenie, np.:

- badanie oporu elektrycznego skóry

- inhalacja z wody mineralnej - indywidualna-wibracyjna - z dodatkiem olejku eterycznego, wyciągu ziołowego

- kąpiel borowinowa zawiesinowa z wyciągu borowinowego całkowita

- krioterapia miejscowa - z użyciem schłodzonego powietrza

Chirurgia ogólna

- wycięcie żylaków odbytu medodą Longo

- założenie balonu do żołądka (niegwarantowane dla osób z BMI poniżej 40)

Chirurgia plastyczna

Nie są finansowane ze środków publicznych - bez względu na zakres ich zastosowania - zabiegi chirurgii plastycznej i zabiegi kosmetyczne w przypadkach niebędących nastę-pstwem wady wrodzonej, urazu, choroby lub następstw jej leczenia:

- amputacja prącia u transseksualisty

- chirurgiczna korekcja odstających małżowin usznych (jednostronne, obustronne)

- obrzezanie

- odsysanie tkanki tłuszczowej bioder, brzucha, podbródka, pośladka, ramion, itp.

- operacja plastyczna powiększenia piersi (bez implantacji protezy,

- z implantacją protezy, wszczepienie protezy piersiowej jednostronne i obustronne)

- operacja zmniejszenia piersi z odsysaniem tkanki tłuszczowej jednostronna lub obustronna

Chirurgia szczękowo-twarzowa

- zastosowanie przyrządu do stabilizacji międzyzębowej w warunkach innych niż złamanie lub zwichnięcie (włączając w to jego usunięcie)

- wycięcie guzowatości kostnych, struktury zębowo-zębodołowe

Choroby płuc

- leczenie zaburzeń oddychania podczas snu za pomocą protezy stomatologicznej

Choroby zakaźne

- grypa, szczepionka, formy rozszczepione wirusa, dla pacjentów w wieku 3 lat i powyżej, do stosowania domięśniowego

- meningokoki, szczepionka polisacharydowa dla pacjentów w wieku 2 lat i powyżej, stosowana podskórnie lub domięśniowo

- meningokoki, szczepionka skoniugowana dla dzieci od 2 miesiąca życia (do stosowania podskórnego lub domięśniowego)

- ospa wietrzna, szczepionka żywa do stosowania podskórnego

- uodparnianie, podanie preparatów immunologicznych donosowo lub doustnie; każda dodatkowa szczepionka

- wirusowe zapalenie wątroby typu A, szczepionka inaktywowana i wirusowe zapalenie wątroby typu B, szczepionka rekombinowana, do stosowania domięśniowego

- wirusowe, kleszczowe zapalenie mózgu, szczepionka inaktywowana dla dorosłych, do stosowania domięśniowego

- wirusowe, kleszczowe zapalenie mózgu, szczepionka inaktywowana dla dzieci, do stosowania domięśniowego

- zapalenie wątroby typu A i zapalenie wątroby typu B, szczepionka (hepA-hepB), dawka dla dorosłych, do stosowania domięśniowego

Endokrynologia

- krioprezerwacja plemników

- leczenie chirurgiczne otyłości u

- chorych z wartością BMI poniżej 39

- leczenie ciężkiej osteoporozy teriparatidem

- leczenie hormonem wzrostu u osób starszych z niedoborem hormonu wzrostu niespowodowanym niedoczynnością przysadki

Geriatria

- złożona komputerowa ocena chodu z zapisem wideo i trójwymiarową kinematyką

Kardiologia

- aterektomia wieńcowa z wyjątkiem zmian niepoddających się poszerzeniu za pomocą angioplastyki balonowej i stentów

- elektrokardiogram uśredniony (SAEKG)

- rehabilitacja psychofizyczna u pacjentów po implantacji kardiowertera defibrylatora

- telefoniczna transmisja zapisu ekg, nadzorowane monitorowanie 24-godzinne; ocena przez lekarza, interpretacja i opis

- wszczepienie defibrylatora dwujamowego z funkcją defibrylacji przedsionkowej i komorowej

Medycyna transportu

- badania okresowe kierowców pojazdów kategorii A,B,C,D,E,T zakończone wydaniem orzeczenia

- badania wstępne i odwoławcze kandydatów na kierowców pojazdów kategorii A,B,C,D,E,T zakończone wydaniem orzeczenia

- internistyczne badania okresowe kierowców pojazdów kategorii A,B,C,D,E,T zakończone wydaniem opinii

Neurologia

- leczenie padaczki za pomocą im-plantacji stymulatora nerwu błędnego, z wyjątkiem przypadków, gdy jest to jedyna możliwa do zastosowania metoda terapeutyczna

- zastosowanie komory hiperbary-cznej w leczeniu stwardnienia rozsianego

- badanie stężenia ołowiu we włosach

Okulistyka

- chirurgia refrakcyjna

- laserowa stymulacja plamki żółtej

- alloplastyka tętnic skroniowych

- ozonoterapia w leczeniu schorzeń oczu

Ortopedia i traumatologia narządu ruchu

- blizny skórne niezaburzające fun-kcji kończyny - leczenie operacyjne

- wrodzone i nabyte deformacje palców stopy nieupośledzające funkcji - leczenie

- wydłużanie kończyn przy niskoro-słości: kobiety - powyżej 150 cm, mężczyźni - powyżej 160 cm - leczenie operacyjne

Pediatria

- szczepienie przeciwko grypie

- szczepienie przeciwko ludzkim wirusom brodawczaka (HPV)

- szczepienie przeciwko rotawirusom

- szczepienie przeciwko wirusowe- mu zapaleniu wątroby typu A

Położnictwo i ginekologia

- histeroskopia chirurgiczna; z obustronnym cewnikowaniem jajowodów w celu zamknięcia ich światła poprzez wprowadzenie

- trwałych implantów - sterylizacja

- poród operacyjny - cięcie cesarskie na życzenie

Stomatologia

- badanie specjalistyczne - kwalifikacyjne do leczenia implantoprotetycznego

- estetyczne pokrycie niedorozwoju szkliwa materiałem złożonym (nie obejmuje opracowania ubytku); z wyjątkiem osób do 14. roku życia

- korekcyjne szlifowanie zębów w leczeniu ortodontycznym (z wyjątkiem osób do 14. roku życia)

- reimplantacja zęba

Inne

- diagnostyka i terapia z zakresu medycyny niekonwencjonalnej, ludowej, orientalnej

- przechowywanie w banku własnej krwi pępowinowej noworodka

- zmiana chirurgiczna płci