Biało-czerwone kwiaty i znicze. Pamiętamy o powstańcach śląskich

Biało-czerwone kwiaty ozdabiają pomnik poświęcony powstańcom śląskim w Rybniku. Nie brakuje też zniczy. Co chwilę ktoś przychodzi i zapala. świeczkę. W tym uroczystym dniu wartę honorową przy mogiłach bohaterów pełnią harcerze.

Świeczek nie brakuje przy zbiorowym grobie dowódców powstań śląskich, gdzie spoczywają: Alfons Zgrzebniok, Jan Dziuba, Wilhelm Bluszcz i Józef Michalski.

O bohaterach pamiętają też w mniejszych miejscowościach. W Pszowie przy bazylice płoną znicze przed pomnikiem poświęconym zmarłym powstańcom śląskim i ofiarom II wojny światowej.

Spoczywają tam m.in. pszowscy dowódcy Józef Tytko i Edward Łatka. Ten drugi zasłynął z taktycznego zmysłu podczas walk III Powstania Śląskiego. Kiedy niemiecki pociąg pancerny zmierzający od Bluszczowa do Bełsznicy siał spustoszenie karabinem maszynowym wpadł on na pomysł, aby zestawić z węglarek „Pociąg-Widmo” zwany przez niektórych „Pancerniakiem” i puścić na niemiecki pociąg pancerny.

Naprędce załadowano kamieniami wagony, następny, środkowy wagon pospiesznie jako – tako opancerzony grubymi blachami, wyłożono podkładami kolejowymi oraz uzbrojono w trzy ciężkie karabiny maszynowe i działa polowe, za którym umieszczono lokomotywę, a za nią kryty wagon towarowy z powstańcami. Wykorzystując nachylenie od Pszowa do Olzy, lokomotywa wypchnęła najpierw wagony – tarany, by uderzyły w niemiecki pociąg pancerny. Kiedy wagony te nabierały szybkości, spostrzegli je Niemcy. Wystraszeni, szybko wycofali swój pociąg pancerny za Odrę.

Opancerzony wagon powstańczy dotarł do Bluszczowa. Wyskoczyli z niego powstańcy z karabinami maszynowymi i zaczęli razić ogniem nieprzyjaciela. Decydujące znaczenie miały dwa działa polowe baterii I Batalionu z Pszowa, z których kilka celnych strzałów wystarczyło, by przełamać ostatnie próby niemieckiego oporu na tym odcinku frontu Powstańcy pszowscy walnie przyczynili się do ucieczki niemieckiego pociągu pancernego z pola bitwy. Z tą bowiem chwilą przeciwuderzenie powstańców stały się coraz skuteczniejsze.

Niestety sam dowódca pszowskiego Batalionu Zapasowego Edward Łatka przypłacił życiem swój wypad nad Olzę, kiedy wyszedł z wagonu opancerzonego na rekonesans w kierunku mostu kolejowego przez Odrę, w Olzie został śmiertelnie ugodzony kulą niemieckiego snajpera, Razem z nim zginął jego adiutant Konstanty Kłosek. Bitwa nad Olzą zalicza się do jednej z najkrwawszych w dziejach Powstań Śląskich.

Zniczy nie brakuje przy grobie Leopolda Zarzeckiego w Biertułtowach (Radlin). Był współpracownikiem Wojciecha Korfantego. W niemieckim Bottrop, gdzie pracował jako górnik, zaangażował się w działalność społeczną dla Ślązaków osiadłych w Zagłębiu Ruhry. W 1887 roku założył tam bezpłatną czytelnię prasy i książek polskich. Publikował artykuły w prasie polskojęzycznej m.in. w „Katoliku” oraz „Nowinach Raciborskich”.

Po powrocie na Górny Śląsk osiadł w Biertułtowach. W 1892 założył Związek Katolickich Robotników pod wezwaniem św. Józefa oraz Związek (Towarzystwo) św. Barbary w Radlinie . W 1907 rozpoczął działalność lokalnego koła krakowskiej organizacji „Eleusis” w Biertułtowach. W działalności koła skupiał się na krzewieniu języka polskiego, również poprzez działalność artystyczną, m.in. kół śpiewaczych czy teatru. Leopold Zarzecki był jednym z głównych organizatorów Towarzystwa Polskiego „Ognisko” w Wodzisławiu oraz jednym z inicjatorów budowy kościoła w Biertułtowach.

Dzień Wszystkich Świętych jest okazją, aby zniczem, modlitwą czy pamięcią podziękować tym, którym jesteśmy to tak naprawdę winni.