Znak Tobie Polsko na grobie powstańca śląskiego Franciszka Pukowca. W uroczystości w Wodzisławiu Śl. wzięła udział rodzina zmarłego ZDJĘCIA

Z inicjatywy Oddziału IPN w Katowicach znakiem „Tobie Polsko” oznaczono kolejny grób powstańczy. Od tej pory plakieta proporczyka znajduje się na mogile śp. sierżanta sztabowego Franciszka Pukowca, który w III powstaniu dowodził II baonem 14 wodzisławskiego pułku piechoty. Dodajmy, że grób został odnowiony na koszt IPN-u.

IPN Katowice wyremontował grób śp. Franciszka Pukowca

- Uroczystość przypomina tę postać z życiorysu oraz oddaje jej honor. Dzieje się to na kilka rożnych sposobów. Głównym akcentem jest oznaczenie grobu znakiem „Tobie Polsko”. Plakieta, którą Instytut specjalnie przygotował, ma na celu zebranie przedstawicieli samorządu, uczniów, rodziny zmarłego, duchowieństwa, czasem harcerzy oraz różnych stowarzyszeń, by pokazać i przypomnieć im lokalnych bohaterów. Także zwrócić uwagę na ich dokonania – mówi Jan Kwaśniewicz, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach.

Jak dodaje, groby są w różnym stanie. Oznaczenie jest zwykle przyklejane na nagrobek.

- Ale staramy się też zwrócić uwagę na stan grobu. Jeżeli jest możliwość pomocy przy remoncie, staramy się to zrobić. Prawo do tego daje Instytutowi Ustawa o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość. Dlatego możemy remontować groby powstańcze. I właśnie grób, przy którym stoimy został wyremontowany ze środków Instytutu. Takie groby można zobaczyć w Chorzowie, Mysłowicach, Cieszynie czy Rybniku – zaznacza Jan Kwaśniewicz.

Śp. Franciszka Pukowca wspominali bliscy, m.in. jego synowa

W uroczystości uczestniczyła m.in. wnuczka śp. Franciszka Pukowca, Danuta Papierok oraz synowa zmarłego, Maria Pukowiec.

- Śp. Franciszek Pukowiec był moim teściem. Nie znałam go osobiście, bo wyszłam za mąż w 1958 roku, gdy Franciszek już nie żył. Opowiadała mi o nim matka. W czasie powstań rodzina Pukowców miała bardzo ciężko. Nawet jego dzieci nie miały co zjeść, teściowa nie miała co do garnka włożyć, taka była bieda. Chodzili więc na pola, by po żniwach zbierać kłosy zboża. Żeby z tego była mąka i matka mogła upiec chleb – powiedziała nam pani Maria.

Delegacje, rodziny położyły na grobie zmarłego powstańca kwiaty. Uroczystość zorganizował katowicki IPN przy współpracy z Urzędem Miasta Wodzisławia Śląskiego oraz parafią św. Marii Magdaleny. Z pobliskiego Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 3 przyszły dzieci z panią dyrektor.

O sierżancie sztabowym Franciszku Pukowcu

Urodził się 18 lutego 1889 r. w obecnej dzielnicy Wodzisławia-Śląskiego Radlinie II. Był synem Karola i Józefy z d. Dzierżęga. W latach 1895-1903 uczęszczał do szkoły powszechnej. Po ukończeniu 8 klas szkoły powszechnej podjął naukę w szkole rolniczej. Jednak już w 1906 r. wyjechał do Bottrop w Niemczech, gdzie przebywał do 1913 r. Pracował wówczas jako górnik. Działał aktywnie w tamtejszym Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. W 1909 r. został powołany do odbycia 2-letniej służby w wojsku niemieckim. Następnie wrócił do pracy jako górnik. W latach 1914-1918 brał udział w walkach wielkiej wojny. Od 1919 r. należał do Polskiej Organizacji Wojskowej. W tym samym roku przystąpił również do powstania wielkopolskiego, podczas którego pełnił rolę dowódcy kompanii. Rok później brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Walczył wówczas w szeregach Pułku Strzelców Bytomskich i brał udział w toczonych walkach na odcinku wieluńskim. Wrócił do Radlina w listopadzie 1920 r., gdzie zaangażował się w akcję plebiscytową. W 1921 r. brał udział w III powstaniu śląskim, podczas którego pełnił rolę dowódcy II baonu 14 wodzisławskiego pułku piechoty. Został postrzelony w płuca podczas walk toczonych w Bukowie. Trafił do szpitala w Dziedzicach. Po odzyskaniu zdrowia wstąpił do Straży Gminnej. Należał do Związku Powstańców Śląskich w Radlinie. Został odznaczony orderem Virtuti Militari V kl. (nr 7798), Krzyżem Walecznych (nr 15803), Gwiazdą Górnośląską oraz Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi. Zmarł 16 lutego 1946 r. (biogram: oprac. Danuta Mikoda/OBUWIM IPN Katowice)